ماده362- آثار بيعي كه صحيحا واقع شده باشد از قرار ذيل است:
1⃣به مجرد وقوع بيع مشتري مالك مبيع و بايع مالك ثمن مي¬شود.
2⃣عقد بيع بايع را ضامن درك مبيع و مشتري را ضامن درك ثمن قرار می دهد.
3⃣عقد بيع بايع را به تسليم مبيع ملزم مي¬نمايد.
4⃣عقد بيع مشتري را به تاديه ثمن ملزم مي¬كند.
✅1. انتقال فوری و بدون قید و شرط مبیع و ثمن، جزء مقتضای بیع نیست. تملیک مشروط بر این است که موضوع قرارداد قابلیت آن را داشته باشد. (کاتوزیان، عقود معین، جلد اول، ص 157)
✅2. بند 1 این ماده ناظر به صورتی است که مبیع عین معین یا در حکم آن باشد و در صورتی که مبیع کلی باشد، ملکیت از زمان تعیین مصداق تسلیم یا تعیین مصداق آن به مشتری حاصل می شود. (همان، ص 32 – امامی، حقوق مدنی، جلد اول، ص 517)
✅3. نظر به اینکه به موجب ماد 362 قانون مدنی به مجرد عقد بیع فروشنده مالک و مستحق ثمن معامله گردیده، شرط پرداخت قسمتی از ثمن در موعد غیر¬معین اگرچه ممکن است از شروط باطله باشد، ولی مفسد عقد بیع نیست. (رای شماره 824- 5/10/1369 شعبه 22 دیوان عالی کشور)
✅4. معمولا در معاملاتی که انجام ، برای تحویل مبیع مهلتی مقرر می¬گردد یا مورد توافق قرار می-گیرد. در صورتی که در مورد زمان تسلیم مبیع طرفین توافق دیگری نداشته باشند، از تاریخ وقوع عقد بیع به لحاظ اینکه مالکیت مشتری یا خریدار محقق می¬شود خریدار استحقاق دریافت اجرت-المثل را در صورت تاخیر فروشنده در تسلیم مبیع خواهد داشت، اما چنانچه طرفین در این مورد تاریخ معینی تعیین نموده باشند و در تاریخ مذکور فروشنده مبیع را به خریدار تسلیم ننماید، خریدار از تاریخ تعیین شده حق مطالبه اجرت¬المثل را خواهد داشت. (نظریه شماره 1085/7 – 5/2/1381 اداره حقوقی قوه قضاییه)
✅5. طرح دعوی تسلیم مبیع فرع بر اثبات وقوع بیع است نه مالکیت، زیرا طبق بند 3 ماده 362 ق.م، یکی از آثار بیعی که صحیحا واقع شده است الزام بایع به تسلیم مبیع است. (نظریه شماره 5325/7 – 12/7/1385 اداره حقوقی قوه قضاییه)
نظرات شما عزیزان: